Gesprek met Karin van den Broeke over de 11e Assemblee van de Wereldraad van Kerken in Karlsruhe 2022
Dinsdag 13 december jl. was Karin van den Broeke te gast in de vergadering van de Raad van de Haagse Gemeenschap van Kerken in de Lukaskerk. Naar aanleiding van de berichten over de 11e Assemblee van de Wereldraad van Kerken in Karlsruhe over klimaatgerechtigheid was ze uitgenodigd om dieper in te gaan op hetgeen door de Assemblee besproken is.
Na haar inleiding over de Wereldraad van Kerken, zowel historisch als thematisch, onderstreepte Karin die na haar ambt als predikant in Zeeland nu werkt bij Kerk in Actie, hoezeer het van belang is dat deze kerken elkaar ontmoeten. Zij vertelde van een indringende ontmoeting met een vertegenwoordiger van de Russisch-Orthodoxe Kerk. De spanningen vanwege de oorlog in Oekraïne-Rusland en de stellingname van de Patriarch van Moskou zijn enorm. Sommigen pleitten ervoor dat de Russisch Orthodoxe kerk uit de Wereldraad van Kerken gezet zou worden, anderen wilden in gesprek blijven. Ondanks de spanningen werd in juni 2022 een verklaring met algemene stemmen door het central committee aangenomen waarin deze oorlog als illegal and unjustifiable werd aangemerkt. De uitdaging en de kracht van wereldwijd kerk zijn schuilt in het elkaar echt horen en dan te komen tot standpunten waarmee je wel aan onrecht voorbijkomt, maar waarin je ook gesprekspartners blijft. Zo werd in Karlsruhe geen verklaring aangenomen waarin de politiek van Israël benoemd zou worden als apartheidspolitiek jegens de Palestijnen, terwijl het onrecht tegenover Palestijnen helder benoemd is.
Tijdens de assemblee heeft een groep van 750 leden stemrecht omtrent verklaringen, maar daarom heen zijn ongeveer 4000 mensen bijeen geweest om met elkaar te spreken, te bidden en na te denken over de aangereikte thema’s. Het was een enerverend gebeuren.
Aanvankelijk werd in Amsterdam als thema gelanceerd: As churches we intend to stay together. Dat is inmiddels: As churches we intend to move together. Dit is geïnspireerd door de 10e Assemblee in Busan, Korea, in 2013 waar een start gemaakt werd met de pelgrimage van gerechtigheid en vrede. Nu de ‘pelgrimage van gerechtigheid, verzoening en eenheid’.
Volgens een methodiek die door Dorothee Sölle is ontwikkeld dient die pelgrimage te gaan langs de drie wegen, via: de via positiva, de via negativa, de via transformativa. De eerste stap is dankbaarheid en viering van het goede dat we mogen delen met elkaar, de tweede stap is de erkenning van de wonden en de pijn die de ander meedraagt. Tenslotte is er de stap van de transformatie van de ongerechtigheden die de ander onderdrukt of kwetst. Dat laatste is pas mogelijk als die eerste twee via zijn bewandeld.
Bj de laatste assemblee in Karlsruhe was klimaatgerechtigheid een thema dat ook door jongeren naar voren werd gebracht. Zij lijden onder het gebrek aan perspectief op een gezonde leefwereld en zijn daarom meer dan oudere generaties betrokken bij deze problematiek.
In plaats van een nieuw decennium te lanceren werd de pelgrimage hernomen onder het motto dat de kerken onderweg blijven met elkaar.
Na de inleiding van Karin van den Broeke werd met de aanwezigen gedachten uitgewisseld rond concrete stappen die kerken kunnen zetten. Daarbij werd onder andere opgemerkt dat de methodiek van de drie via een methode kunnen betekenen waarbij de kerken een eigen aanpak van polarisatie en spanningen kunnen laten zien. Kunnen kerken het voortouw nemen in een proces waarin meer en beter naar elkaar geluisterd wordt? Ook werd aandacht gevraagd voor het spirituele aspect: zoals in Eucharistie/Avondmaal Brood en Wijn getransformeerd worden tot de aanwezigheid van Christus, worden de gelovigen getransformeerd tot betere christenen en dus betere mensen.
Aan het einde concludeerde Karin van den Broeke dat de naam van de HGK, Gemeenschap van Kerken, een mooi uitgangspunt is, om niet alleen een mooie structuur te zijn van kerken, maar ook om een band van vriendschap en verbondenheid met elkaar te beleven.
Een waardevolle avond!
Ad van der Helm, voorzitter
